İzlanda Başbakanı’ndan “Kadınlar Günü” grevi
Emre ERGÜL
Atlantik Okyanusu’ndaki bir ada Avrupa ülkesi olan İzlanda, Salı günü tarihi bir “iş durdurma” hareketine ev sahipliği yaptı. Başbakan Katrin Jakobsdóttir, fiyat ayrımcılığına ve toplumsal cinsiyete dayalı şiddete karşı ulusal bir gösteride ülke çapındaki kadınlara katıldı ve protesto amacıyla Salı günü greve gitti. Ülkesinde kadın ve erkek çalışanlar arasında yüzde 10’luk maaş farkı bulunduğunu belirten Başbakan, “Bu kabul edilemez.
“Bugün çalışmayacağım, umarım kabinedeki kadın bakanlar beni takip eder” dedi ve Salı günü salonu terk etti. Jakobsdóttir şöyle devam etti: “Henüz tam cinsiyet eşitliği hedeflerimize ulaşamadık ve hâlâ 2023’te kabul edilemez olan cinsiyetler arası fiyat farkıyla uğraşıyoruz.”
24 Ekim’de 350 bin nüfuslu ada ülkesinde binlerce kadın “Kvennafri” (İzlanda dilinde “Kadınlar izin günü” anlamına geliyor) dedi. Aslında bu protesto, 48 yıl önce 24 Ekim 1975’te İzlanda’da kadınların yüzde 90’ının katıldığı bir protestoya göndermeydi…
O dönemde binlerce kadın iş ve konuttan bir gün izin aldı. Ulusal grev, parlamentonun bir sonraki yıl eşit fiyatlar yasasını geçirmesi de dahil olmak üzere cinsiyet eşitliğini ilerleten tarihi değişikliklere yol açtı. 1980 yılında İzlanda, dünyada bir kadın devlet başkanını seçen ilk ülke oldu.
İzlanda Kamu Çalışanları Federasyonu lideri Sonja Yr Porbergssdottir, The Independent’a Salı günkü greve şöyle konuştu: “Öğretmenler, sağlık, hizmet, finans, bakım ve enerji çalışanları gibi tüm önemli sektörlerden işçiler katılıyor.”
Grevden en çok kadınların işgücünün çoğunluğunu oluşturduğu sağlık ve eğitim gibi sektörler etkilendi. İzlanda Öğretmenler Birliği’ne göre anaokulu öğretmenlerinin yüzde 94’ü kadındır.
Ülkenin en büyük hastanesi olan İzlanda Ulusal Üniversite Hastanesi’nde çalışanların yüzde 80’i kadın… İzlanda Cumhurbaşkanı Gudni Johannesson da destek verdi: “İzlanda’da kadınlar, 1975’teki meşhur #kadınlar günü izninden bu yana 7. kez greve çıkıyor.
Eşitlik yönündeki aktivizmleri İzlanda toplumunu daha iyiye doğru değiştirdi ve bugün de bunu yapmaya devam ediyor.” İzlanda Dışişleri Bakanlığı da bir tweet’te şunları söyledi: “Bugün 1975’ten bu yana ilk tam gün kadın grevini tekrarlıyoruz; Bu, İzlandalı kadınların yüzde 90’ının hem iş hem de ikamet görevlerinden izin aldığı güne işaret ediyor ve bu hayati önem taşıyor. “Bir ülkenin dünyanın ilk seçilmiş kadın liderini içeren bir değişiklik.”